Κάθε χρώμα στις ημερομηνίες αντιστοιχεί στο χρώμα των τετραγώνων κάτωθεν με τις τροφές.
1) ΝΗΣΤΕΙΑ των ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ
Από τις 15 Νοεμβρίου μέχρι τις 24 Δεκεμβρίου:
~ Νηστεύουμε κρέας, γαλακτερά.
~ Τετάρτη και Παρασκευή νηστεύουμε και λάδι - κρασί.
Τρώμε ψάρι Σάββατο - Κυριακή από 21 Νοεμβρίου των Εισοδίων της Θεοτόκου έως 17 Δεκεμβρίου.
2) ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ
Από την Καθαρή Δευτέρα μέχρι το Μεγάλο Σάββατο.
~ Νηστεύουμε κρέας, γαλακτερά, ψάρι, λάδι, κρασί.
Τρώμε λάδι – κρασί Σάββατο και Κυριακή ( εκτός του Μεγάλου Σαββάτου).
Τρώμε ψάρι στις 25 Μαρτίου του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.
3) ΝΗΣΤΕΙΑ των ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ
Από την Δευτέρα μετά την Κυριακή των Αγίων Πάντων μέχρι την παραμονή των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου (28 Ιουνίου ).
~ Νηστεύουμε κρέας, γαλακτερά.
~ Τετάρτη και Παρασκευή νηστεύουμε και λάδι - κρασί.
Τρώμε ψάρι, εκτός Τετάρτης και Παρασκευής.
4) ΝΗΣΤΕΙΑ της ΠΑΝΑΓΙΑΣ
Από την 1 έως 14 Αυγούστου.
~ Νηστεύουμε κρέας, γαλακτερά, ψάρι, λάδι, κρασί.
Τρώμε λάδι - κρασί Σάββατο - Κυριακή.
Τρώμε ψάρι στις 6 Αυγούστου τής Μεταμορφώσεως.
ΑΛΛΕΣ ΝΗΣΤΕΙΕΣ
Νnστεύουμε κρέας, γαλακτερά, ψάρι, λάδι, κρασί όλες τις Tετάρτες και Παρασκευές της χρονιάς (εκτός αν υπάρχει κάποια κατάλυση) και τις πιο κάτω μέρες :
α) 14 Σεπτεμβρίου τής Υψώσεως τού τιμίου Σταυρού,
β) 24 Δεκεμβρίου Παραμονή Χριστουγέννων,
γ) 5 Ιανουαρίου Παραμονή των Φώτων,
δ) 29 Αυγούστου Αποτομή τού Τιμίου Προδρόμου.
β) 24 Δεκεμβρίου Παραμονή Χριστουγέννων,
γ) 5 Ιανουαρίου Παραμονή των Φώτων,
δ) 29 Αυγούστου Αποτομή τού Τιμίου Προδρόμου.
Αν οι τέσσερις ημερομηνίες πέσουν Σάββατο ή Κυριακή, γίνεται κατάλυση λαδιού - κρασιού.
ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΕΙΣ ΠΑΝΤΑ
Κατάλυση εις πάντα γίνεται:
α) Μετά το Πάσχα, όλη την Εβδομάδα της Διακαινησίμου,
β) Μετά την Πεντηκοστή,(μέχρι της Κυριακής των Αγίων Πάντων),
γ) Από τις 25 Δεκεμβρίου μέχρι και τις 6 Ιανουαρίου(εκτός της παραμονής των Θεοφανείων).
ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΣΕ ΨΑΡΙ
Κατά τις 7 Ιανουαρίου, 25 Μαρτίου, 24 και 29 Ιουνίου, 6 και 15 Αυγούστου, 8 Σεπτεμβρίου, 14 και 21 Νοεμβρίου.
ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΣΕ ΚΡΑΣΙ ΚΑΙ ΛΑΔΙ
Ιανουαρίου 11, 16, 17, 18, 20, 22, 25, 27, 30
Φεβρουαρίου 8, 10, 17, 24
Μαρτίου 9, 26
Απριλίου 23, 25, 30
Μαΐου 2, 8, 15, 21, 25
Ιουνίου 8, 11, 30
Ιουλίου 1, 2, 17, 20, 22, 25, 26, 27
Αυγούστου 31
Σεπτεμβρίου 1, 6, 9, 13, 20, 23, 26
Οκτωβρίου 6, 18, 23, 26
Νοεμβρίου 1, 8, 12, 13, 16, 25, 30
Δεκεμβρίου 4, 5, 6, 9, 12, 15, 17, 20
Φεβρουαρίου 8, 10, 17, 24
Μαρτίου 9, 26
Απριλίου 23, 25, 30
Μαΐου 2, 8, 15, 21, 25
Ιουνίου 8, 11, 30
Ιουλίου 1, 2, 17, 20, 22, 25, 26, 27
Αυγούστου 31
Σεπτεμβρίου 1, 6, 9, 13, 20, 23, 26
Οκτωβρίου 6, 18, 23, 26
Νοεμβρίου 1, 8, 12, 13, 16, 25, 30
Δεκεμβρίου 4, 5, 6, 9, 12, 15, 17, 20
Όλα τα Σάββατα και Κυριακές του έτους δεν επιτρέπεται νηστεία σε λάδι εκτός το Μεγά Σάββατο.
Αυστηρή Νηστεία κάνουμε και στις εξής ημέρες:
1) 5 Ιανουαρίου (παραμονή Θεοφανείων, λόγω του ότι προηγείται σαν ημέρα, Δεσποτικής εορτής και όχι όπως εσφαλμένα υποστηρίζουν πολλοί λόγω του ότι θα πιούμε Μ. Αγιασμό).
2) 14 Σεπτεμβρίου (Ύψωση του Τιμίου Σταυρού), γιατί είναι κάτι το ανάλογο με την Μεγάλη Παρασκευή.
3) 29 Αυγούστου (αποτομή της Τίμιας Κεφαλής του Προδρόμου) σε ένδειξη Πένθους για την άδικη θανάτωση του Αγιοτέρου ανθρώπου της Παγκόσμιας Ιστορίας.
(Ανώτερη από τον Πρόδρομο είναι μόνο η Παναγία).
Π ρ ο σ ο χ ή: Αν οι τρεις αυτές ημέρες τύχουν Σάββατο η Κυριακή, τρώμε λάδι. ΄Eνα Σάββατο νηστεύουμε το λάδι, το Μεγάλο Σάββατο. Και καμία Κυριακή, γιατί η Κυριακή είναι η Εορτή χαρμόσυνη: Εορτή της Αναστάσεως του Χριστού.
Η αποκοπή πολλών Χριστιανών από τις Εκκλησιαστικές τους Ρίζες, η εκκοσμίκευση του φρονήματος και του τρόπου ζωής και η Ατομικιστική - Ευσεβιστική (και γι' αυτό εγωιστική) προσέγγιση θεμάτων της Πίστεως, αποτελούν σημαντικά εμπόδια στην ορθή κατανόηση του πνεύματος της Εκκλησίας και της σημασίας των διαφόρων θεσμών της. Άλλοτε οι άνθρωποι ζούσαν εν τη Εκκλησία, η Εκκλησία ενέπνεε και διαμόρφωνε τον τρόπο ζωής τους. Σήμερα οι πολλοί ζουν έξω από το πνεύμα αυτό. Εμπνέονται από άλλο πνεύμα, ξένο προς την Εκκλησία, και διαμορφώνουν τον τρόπο ζωής τους έξω από κάθε Χριστιανική προοπτική. Όλα αυτά δημιουργούν μεγάλες δυσκολίες και για τη θέση της Νηστείας στη Χριστιανική μας ζωή σήμερα.
Η πνευματική ζωή δεν είναι επιφανειακή ή αισθησιακή, αλλά βαθύτερη και υπαρξιακή. Περνάει μέσα από την εμπειρία του θανάτου, για να προχωρήσει στην Ανάσταση. Είναι ζωή που απαιτεί τη θυσία της Σάρκας και των αισθήσεων, και καλλιεργείται με τη δύναμη και το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος.
Η Χριστιανική μας ζωή δεν νοείται χωρίς άσκηση. Στην ασκητική αυτή προσπάθεια ιδιαίτερα σημαντική θέση κατέχει η Νηστεία.
Η Νηστεία είναι εντολή του Θεού. Η πρώτη. Την έδωσε στον Αδάμ μέσα στον Παράδεισο. Το νόημα της Νηστείας είναι: με το όπλο της Νηστείας να συνηθίσουν οι άνθρωποι στην υπακοή στον Θεό και στην πάλη κατά του διαβόλου.
Ο Χριστός, τόνισε ακόμη περισσότερο την αξία της Νηστείας με τα λόγια, «το Γένος τούτο ουκ εκπορεύεται ει μη εν Προσευχή και Νηστεία». Η Εκκλησία, για να μη γίνονται υπερβολές, καθόρισε τι πρέπει να τρώμε την κάθε ημέρα και Εποχή.
Έτσι έχουμε:
Ημέρες αυστηρής Νηστείας, είναι η Τετάρτη και η Παρασκευή όλου του χρόνου και ιδιαίτερα των Περιόδων Νηστείας (Σαρακοστών).
Νηστεία σημαίνει φαγητό χωρίς λάδι.
Την Παρασκευή Νηστεύουμε, επειδή Παρασκευή Σταυρώθηκε ο Κύριος. Σταυρώνουμε με την Νηστεία μας τον κακό εαυτό μας, για να μας ελεήσει τους ανάξιους, όπως ελέησε τον Εσταυρωμένο ευγνώμονα ληστή.
Την Τετάρτη, για να ενθυμούμεθα ότι ένας από τους μαθητές του ο Ιούδας, ο Ισκαριώτης Τον πρόδωσε ημέρα Τετάρτη.
Όταν οι ημέρες, που έχουμε χρέος να κάνουμε αυστηρή Νηστεία, συμπέσουν με κάποια Μεγάλη Εορτή, γίνεται «Κατάλυση», (δηλαδή χαλάρωση της Νηστείας). Αν είναι Εορτή Αγίου, ΚΑΤΑΛΥΟΥΜΕ λάδι. Αν είναι Εορτή της Παναγίας ή του Προδρόμου, ΚΑΤΑΛΥΟΥΜΕ ψάρι (πλήν της 29ης Αυγούστου ημέρα της Αποτομής της Τίμιας Κεφαλής του Προδρόμου).
Οι ημέρες Δευτέρα, Τρίτη, Πέμπτη, Σάββατο και Κυριακή είναι ημέρες Καταλύσιμες, δηλαδή Καταλύουμε ότι θέλουμε, εκτός από τις Περιόδους Νηστειών.
Το Σάββατο και την Κυριακή δεν επιτρέπεται ποτέ να γίνει αυστηρή Νηστεία, δηλαδή χωρίς λάδι. Όλο το χρόνο ένα μόνο Σάββατο νηστεύουμε το λάδι, το Μεγάλο Σάββατο, επειδή την ημέρα αυτή ο Χριστός είναι σωματικά στον Τάφο και η ψυχή Του έχει κατέβει στον Άδη να Αναστήσει τον Προπάτορα Αδάμ και όλους όσους θα πίστευαν στο Κήρυγμα Του.
2) 14 Σεπτεμβρίου (Ύψωση του Τιμίου Σταυρού), γιατί είναι κάτι το ανάλογο με την Μεγάλη Παρασκευή.
3) 29 Αυγούστου (αποτομή της Τίμιας Κεφαλής του Προδρόμου) σε ένδειξη Πένθους για την άδικη θανάτωση του Αγιοτέρου ανθρώπου της Παγκόσμιας Ιστορίας.
(Ανώτερη από τον Πρόδρομο είναι μόνο η Παναγία).
Π ρ ο σ ο χ ή: Αν οι τρεις αυτές ημέρες τύχουν Σάββατο η Κυριακή, τρώμε λάδι. ΄Eνα Σάββατο νηστεύουμε το λάδι, το Μεγάλο Σάββατο. Και καμία Κυριακή, γιατί η Κυριακή είναι η Εορτή χαρμόσυνη: Εορτή της Αναστάσεως του Χριστού.
Η αποκοπή πολλών Χριστιανών από τις Εκκλησιαστικές τους Ρίζες, η εκκοσμίκευση του φρονήματος και του τρόπου ζωής και η Ατομικιστική - Ευσεβιστική (και γι' αυτό εγωιστική) προσέγγιση θεμάτων της Πίστεως, αποτελούν σημαντικά εμπόδια στην ορθή κατανόηση του πνεύματος της Εκκλησίας και της σημασίας των διαφόρων θεσμών της. Άλλοτε οι άνθρωποι ζούσαν εν τη Εκκλησία, η Εκκλησία ενέπνεε και διαμόρφωνε τον τρόπο ζωής τους. Σήμερα οι πολλοί ζουν έξω από το πνεύμα αυτό. Εμπνέονται από άλλο πνεύμα, ξένο προς την Εκκλησία, και διαμορφώνουν τον τρόπο ζωής τους έξω από κάθε Χριστιανική προοπτική. Όλα αυτά δημιουργούν μεγάλες δυσκολίες και για τη θέση της Νηστείας στη Χριστιανική μας ζωή σήμερα.
Η πνευματική ζωή δεν είναι επιφανειακή ή αισθησιακή, αλλά βαθύτερη και υπαρξιακή. Περνάει μέσα από την εμπειρία του θανάτου, για να προχωρήσει στην Ανάσταση. Είναι ζωή που απαιτεί τη θυσία της Σάρκας και των αισθήσεων, και καλλιεργείται με τη δύναμη και το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος.
Η Χριστιανική μας ζωή δεν νοείται χωρίς άσκηση. Στην ασκητική αυτή προσπάθεια ιδιαίτερα σημαντική θέση κατέχει η Νηστεία.
Η Νηστεία είναι εντολή του Θεού. Η πρώτη. Την έδωσε στον Αδάμ μέσα στον Παράδεισο. Το νόημα της Νηστείας είναι: με το όπλο της Νηστείας να συνηθίσουν οι άνθρωποι στην υπακοή στον Θεό και στην πάλη κατά του διαβόλου.
Ο Χριστός, τόνισε ακόμη περισσότερο την αξία της Νηστείας με τα λόγια, «το Γένος τούτο ουκ εκπορεύεται ει μη εν Προσευχή και Νηστεία». Η Εκκλησία, για να μη γίνονται υπερβολές, καθόρισε τι πρέπει να τρώμε την κάθε ημέρα και Εποχή.
Έτσι έχουμε:
Ημέρες αυστηρής Νηστείας, είναι η Τετάρτη και η Παρασκευή όλου του χρόνου και ιδιαίτερα των Περιόδων Νηστείας (Σαρακοστών).
Νηστεία σημαίνει φαγητό χωρίς λάδι.
Την Παρασκευή Νηστεύουμε, επειδή Παρασκευή Σταυρώθηκε ο Κύριος. Σταυρώνουμε με την Νηστεία μας τον κακό εαυτό μας, για να μας ελεήσει τους ανάξιους, όπως ελέησε τον Εσταυρωμένο ευγνώμονα ληστή.
Την Τετάρτη, για να ενθυμούμεθα ότι ένας από τους μαθητές του ο Ιούδας, ο Ισκαριώτης Τον πρόδωσε ημέρα Τετάρτη.
Όταν οι ημέρες, που έχουμε χρέος να κάνουμε αυστηρή Νηστεία, συμπέσουν με κάποια Μεγάλη Εορτή, γίνεται «Κατάλυση», (δηλαδή χαλάρωση της Νηστείας). Αν είναι Εορτή Αγίου, ΚΑΤΑΛΥΟΥΜΕ λάδι. Αν είναι Εορτή της Παναγίας ή του Προδρόμου, ΚΑΤΑΛΥΟΥΜΕ ψάρι (πλήν της 29ης Αυγούστου ημέρα της Αποτομής της Τίμιας Κεφαλής του Προδρόμου).
Οι ημέρες Δευτέρα, Τρίτη, Πέμπτη, Σάββατο και Κυριακή είναι ημέρες Καταλύσιμες, δηλαδή Καταλύουμε ότι θέλουμε, εκτός από τις Περιόδους Νηστειών.
Το Σάββατο και την Κυριακή δεν επιτρέπεται ποτέ να γίνει αυστηρή Νηστεία, δηλαδή χωρίς λάδι. Όλο το χρόνο ένα μόνο Σάββατο νηστεύουμε το λάδι, το Μεγάλο Σάββατο, επειδή την ημέρα αυτή ο Χριστός είναι σωματικά στον Τάφο και η ψυχή Του έχει κατέβει στον Άδη να Αναστήσει τον Προπάτορα Αδάμ και όλους όσους θα πίστευαν στο Κήρυγμα Του.